Als toezichthouder en onderzoeker ben ik al meer dan 30 jaar werkzaam op het terrein van sociale verzekeringen, met daarin ruim 10 jaar lidmaatschap van de Ondernemingsraad. Mijn ervaring in al die jaren is dat er maar zeer beperkt ruimte is voor tegenspraak. Belangrijkste uitgangspunt is dat absoluut geen schade mag worden toegebracht aan het ministerie en de bewindslieden waarvoor je je werkzaamheden uitvoert. Dit geldt ook als het gaat om schrijnende situaties.
Helaas heb ik dit persoonlijk ondervonden toen ik, na overal tegen muren te zijn opgelopen, contact heb opgenomen met een journalist voor een tv uitzending waarin aandacht werd besteed aan de positie van kwetsbare ouderen die niet de noodzakelijke zorg en opvang kregen. Een nijpende situatie in eigen familiekring als voorbeeld voor een ongewenste situatie waarin meer kwetsbare ouderen verkeerden. https://www.npostart.nl/de-monitor/10-12-2017/KN_1692669
Mede door deze tv uitzending is de wetgeving aangepast en wordt wel noodzakelijke en passende zorg verleend aan kwetsbare ouderen.
Hoewel uiterste transparantie is betracht naar werkgever en de uitzending niet herleidbaar was tot mijn werk als ambtenaar en mijn werkgever op geen enkele manier is genoemd leidde het benaderen van de media wel tot een schriftelijke reprimande opgenomen in het personeelsdossier en een negatief besluit over een al toegezegde positieve beloningsmaatregel voor een bijzonder onderzoek.
Loop er niet voor weg om schrijnende situaties onder de aandacht te brengen. Maar bedenk wel wat je je op je hals haalt als je als ambtenaar opkomt voor belangen van kwetsbare burgers die klem zitten tussen balie en beleid en je, als ultimum remedium, naar de media stapt.
Ambtenaren moeten meer mogelijkheden krijgen om het tegengeluid te laten horen zonder hiervoor te worden afgestraft.
Hopelijk worden er lessen getrokken uit de recente ervaringen, publicaties en dit initiatief van de www.loyaletegenspraak.nl.
