Rijksambtenaar Erik Pool reageert met deze woorden in de Volkskrant op de brandbrief die vijftig leidinggevende ambtenaren stuurden naar onder andere Mark Rutte in november jongstleden en het overleg dat ze hierover in januari voerden. Kern van de brief: ‘Ambtenaren moeten hun werk kunnen doen zonder het risico te lopen in het politieke debat te worden getrokken.’
Erik Pool, programmadirecteur van het team Dialoog en Ethiek, stelt dat de brief een zichtbaar signaal is dat de verhoudingen tussen politiek en ambtenarij zijn scheefgegroeid. ‘Als er jarenlang geen ruimte is voor de aanwezige expertise dan neemt de kwaliteit van het beleid en de uitvoering af. Dan komt het vak van ambtenaar onder druk te staan, dan ontstaan motivatieproblemen op het werk, gevoelens van morele leegte.’
Dit leidt tot onuitvoerbaar beleid. De brandbrief en het topoverleg interpreteert Pool als boodschap ‘dat het genoeg is geweest. Ambtenaren emanciperen zich en claimen ruimte om goed werk te kunnen leveren.’
Protest van een individuele ambtenaar tegen beleidsvoornemens wordt, volgens Pool, vrijwel altijd gebagatelliseerd en het beleid wordt toch doorgedrukt. ‘Je zult daarom soms als leiding van een ambtelijke afdeling in overleg met je mensen moeten overwegen beleid collectief niet uit te voeren, als je samen vindt dat het grondwettelijk niet deugt of praktisch onuitvoerbaar is. Ook als de politiek zegt dat het moet. Als je niet in verzet gaat, ben je medeverantwoordelijk voor de problemen die ontstaan. Je kunt die verantwoordelijkheid niet ontlopen door te zwijgen.’
Ga hier naar het artikel van de Volkskrant.
